Rząd: Mięsożerne - Carnivora
Rodzina: Łasicowate - Mustelidae
Opis: Tchórz zwyczajny jest największym przedstawicielem rodzaju Mustela Linnaeus, 1758 w faunie krajowej. Jest mniejszy i bardziej niezgrabny niż tumak. Głowę ma okrągłą, krótką. Oczy małe, uszy krótkie, zaokrąglone. Kończyny proporcjonalne krótkie, opuszki palców i stóp nagie. Ogon jest puszysty, krótszy od połowy długości ciała z głową. Wierzch ciała żółtawy o włosach ościstych ciemnobrązowych, wełnistych barwy żółtej. Spód ciała, kończyny i ogon czarne. Pysk i okolice skroni są białe, uszy biało obrzeżone, ciemię i czoło żółtawe, tworzą charakterystyczną maskę twarzową.
Formuła zębowa 3 1 3 1/3 1 3 2. Samica ma do 10 par sutek, średnio 5.
Występowanie: Tchórz zwyczajny występuje w Eurazji. Brak go w Islandii, w większości krajów skandynawskich i na greckich wyspach Morza Śródziemnego. W Polsce jest pospolity w całym kraju.
Biotop: Biotopem tchórza są laski śródpolne, tereny pokryte krzewami blisko zbiorników wodnych, także pola. Jako zwierzę synantropijne zamieszkuje też stodoły, szopy, sterty zboża, stosy kompostowe lub nawozu i inne obiekty osad ludzkich.
Pokarm: Podstawowym pokarmem tchórza zwyczajnego są gryzonie myszowate (także szczury), żaby i ropuchy. Przy okazji nie gardzi chomikami czy piżmakami, żmijami, rakami, ptakami i ich zniesieniem, królikami, owadami i padliną. Przy dużej podaży pokarmu zakłada również "spiżarnie", do których znosi unieruchomione ukąszeniem ofiary. Znajdowano w tych spiżarniach od 60 do 120 żab i ropuch. Czasem magazynuje także owoce.
Rozród: Dojrzałość płciową osiąga w 9 miesiącu życia, choć niektórzy autorzy podają, że dopiero w drugim roku życia. Cieczka rozpoczyna się w marcu i trwa do początku maja. Kopulacja trwa około godziny, ciąża - 41-42 dni . Samica rzuca 1 miot w ciągu roku. Młode, w liczbie 3-9 rodzą się w maju-czerwcu. Masa noworodków wynosi około 10 g. Młode mają włosy wełniste jasnoszare. Oczy otwierają po 23-24 dniach. Laktacja trwa 4-5 tygodni. Młode uzyskują samodzielność po 3 miesiącach życia. Tchórz linieje dwukrotnie w ciągu roku, na wiosnę i w jesieni. Utratę blasku i stopniowe przerzedzenie futra zauważyć można już w końcu zimy, przede wszystkim na karku i na bokach ciała. Letni włos zaczyna rosnąć najpierw na łapach i głowie, stopniowo linka przesuwa się coraz dalej ku tyłowi i kończy się na ogonie. Linka wiosenna ukończona jest w kwietniu. Linka jesienna zaczyna się w październiku na tylnej części grzbietu, potem na bokach ciała i dalej na brzusznej stronie i kończynach, a kończy się w listopadzie. Długość życia tchórzy w hodowlach wynosi 8-12 lat, na swobodzie przypuszczalnie nie więcej jak 4-5 lat. Wiek tchórza można określić dokładnie po słojach cementu na szlifach zębów. Spośród wrogów tchórzy należy wymienić wszystkie ssaki drapieżne, od kota domowego do wilka, z ptaków - orła i puchacza. Napastowany tchórz broni się wyrzuceniem na odległość kilku metrów silnie cuchnącej wydzieliny gruczołów przyodbytowych, co go czasem ratuje z opresji. Zyskało mu to miano śmierdziela.
Behawior: Podobnie jak borsuk tchórz prowadzi życie rodzinne, stare biorą udział w zabawach młodych, razem też polują. Dopiero od jesieni zaczynają prowadzić życie samotne. Tchórze wykazują aktywność nocną. Podczas rui ciekająca się samica okazuje swą gotowość przez nastawianie karku. Samiec chwyta ją za kark i niesie pewien odcinek drogi nim zacznie się kopulacja. Tchórze w czasie polowań odbywają drogę do 8 km . Terytorium podobnie jak u borsuka ma raczej charakter sezonowy niż przestrzenny, choć granice są znakowane i odchodami i wydzielinami gruczołów zapachowych. Tchórz ma dobrze rozwinięty słuch i wzrok, słabiej węch. Ruchy są mniej zwinne niż u kuny, ale wspina się dobrze na drzewa i strome ściany budynków, potrafi też jak borsuk szybko poruszać się tyłem. Dobrze pływa i nurkuje. Sam potrafi wykopać norę o jednym zwykle korytarzu i komorze, ale na terenach, gdzie są króliki i chomiki, adaptuje nory swych ofiar. Głos ma bardzo urozmaicony od "ćwierkania" w gnieździe, przez ochrypłe pomrukiwania, do głośnych wrzasków- skrzeczeń w razie zagrożenia.
Znaczenie gatunku: Jego rola w ekosystemie podobnie jak i innych drapieżników żywiących się głównie gryzoniami myszowatymi jest bardzo duża, zwłaszcza że w pobliżu osiedli ludzkich chętnie zjada szczury. W łowiectwie jego szkody są minimalne, może się dać we znaki w kurnikach i gołębnikach.
