Kynologia
Kynologia to jedna z ważniejszych dziedzin leżących w zakresie bardzo szerokiego wachlarza zainteresowań Polskiego Związku Łowieckiego. Pies na polowaniu to nie tylko przyjaciel i wdzięczny towarzysz łowieckiej przygody. Pies myśliwski użytkowany łowiecko to przede wszystkim niezawodny oraz niezastąpiony pomocnik, mający spełniać wyraźnie określone zadania jak również nadzieje jakie pokładają w swych podopiecznych myśliwi w kontekście ich wykorzystywania podczas łowów. Dzięki wrodzonym przymiotom jak i w dużej mierze specjalistycznemu szkoleniu, praca psa myśliwskiego w łowisku, w znaczącym stopniu podnosi poziom skuteczności polowania zarówno na ptactwo jak i zwierzynę grubą, a także co niezwykle istotne, pozwala określić owe polowanie mianem etycznego, prawego, humanitarnego, zgodnego z obowiązującym prawem oraz tradycją.
Aktualnie w rękach polskich myśliwych znajduje się około 32000 psów ułożonych do polowania i co warte podkreślenia ich liczba systematycznie rośnie. Aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom myśliwych w zakresie układania psów, a zwłaszcza sprawdzania ich przydatności łowieckiej oraz stałego podnoszenia jakości użytkowej czworonogów, Polski Związek Łowiecki organizuje corocznie szereg imprez kynologicznych oraz szkoleń. W bardzo bogatej ofercie prób i konkursów pracy psów myśliwskich ( ponad 200 imprez zaplanowanych do przeprowadzenie w sezonie 2013/2014) różnych rang i specjalności znajdują się te, które poprzez swój cykliczny charakter zapisały się już na stałe na kartach historii kynologii łowieckiej. Do najstarszych konkursów można zaliczyć m.in. Międzynarodowy Konkurs Pracy Norowców im. Stanisława Gachowskiego w Poznaniu, Międzynarodowy Konkurs Pracy Dzikarzy im. dr Jana Oseta w Przechlewku, Międzynarodowy Konkurs Pracy Posokowców i Tropowców dla Ogarów i Gończych Polskich w Olsztynie, Międzynarodowy Konkurs Pracy Dzikarzy im. płk. Piotra Kartawika dla Ogarów i Gończych Polskich we Wrocławiu, Międzynarodowy Konkurs Pracy Tropowców dla Jamników w Grębowie .
Użytkowanie
wyżły - do aportowania, wyszukiwania zwierzyny
gończe - do pogoni za zwierzyną.
dzikarze - do polowania na dziki.
norowce - do wypłaszania lisów, królików
tropowce - do tropienia zwierzyny po zostawionych przez nią śladach (tropach).
posokowce - do poszukiwania postrzelonej zwierzyny czarnej i płowej.
płochacze - do naganiania i aportowania zwierzyny drobnej
psy wszechstronne - mające predyspozycje do pracy w wodzie, polu oraz lesie
psy wielostronne - mające predyspozycje do pracy w dwóch z trzech środowisk
psy jednostronne - wyspecjalizowane w jednym rodzaju polowania.
Legawce
Psy myśliwskie wystawiające zwierzynę na polowaniu przy wykorzystaniu górnego wiatru. Mają podejść do zwierzyny i nie spłoszyć jej, przylegają do ziemi (stąd nazwa) i czekają na nadejście myśliwego.
Współczesne legawce zaznaczają zwietrzenie zwierzyny poprzez stójkę niż poprzez przyleganie do ziemi.
Do legawców zalicza się: wyżły, pointery i setery, oraz niektóre spaniele.
Posokowce
Psy myśliwskie z grupy psów gończych, które dzięki węchowi, wyczulonemu na zapach krwi (farby, posoki) potrafią tropić postrzeloną zwierzynę i doprowadzić do niej myśliwego.
Posokowiec bawarski
Posokowiec hanowerski
Alpejski gończy krótkonożny
Płochacze
Psy używane do polowania na drobną zwierzynę (w tym ptaki), mają wyszukać i wypłoszyć ją z zarośli oraz aportować po strzale.
Amerykański cocker spaniel
Angielski cocker spaniel
Portugalski
Gończe
Psy gończe - grupa psów wykorzystywanych głównie do tropienia i pogoni za zwierzyną, posługujących się przede wszystkim węchem.
Dzikarze
Dzikarz - niewielki, często krótkonogi pies, który odznacza się pasją myśliwską i ciętością, ma skłonność do pracy szperacza i posokowca, a dzięki niedużym rozmiarom może pracować w norach. Mimo drobnej budowy ciała ma bardzo silne szczęki i zęby. Zadaniem dzikarzy jest wyszukiwanie w miocie dzików, oszczekiwanie ich i wyprowadzanie na linię myśliwych.
Więcej o kynologii można się dowiedzieć odwiedzając stronę Polskiego Związku Łowieckiego http://src.pzlow.pl/kynologia/kynologia-lowiecka/
Słowniczek
aport - rozkaz dla psa myśliwskiego: przynieś
aportowanie - przynoszenie przez psa myśliwskiego zwierzyny ubitej oraz postrzałków
bobrowanie - brodzenie i szperanie psa myśliwskiego w wodzie, błocie, po chaszczach i zaroślach
buszowanie - przetrząsanie przez psa myśliwskiego w poszukiwaniu zwierzyny krzaków, zarośli, łąk
chody - sposób (tempo) poruszania się psa myśliwskiego w terenie.
farba - krew zwierzyny
galop - szybki chód wykonywany w skokach
gon - o psie myśliwskim; ścigać, pędzić zwierza, podążać za zwierzyną
gonienie głosem - ściganie zwierza głośno ujadając
gonienie milczkiem - ściganie bezgłośnie przez psy zwierza
gonienie na oko - ściganie przez psa zwierza, którego widzi a nie po tropie.
gonienie w piętę, gonienie pod trop - gonienie przez psa zwierza w kierunku przeciwnym niż prowadzą tropy
gracz - doświadczony zwierz (szczególnie zając, lis) zwodzący goniące go psy, nieraz już szczwany
kłus - chód szybszy od stępu, lecz wolniejszy od galopu
łgarz - pies, który goniąc daje głos pomimo braku zwierza lub jego ciepłego tropu
marking - w odniesieniu do aporterów zdolność zapamiętywania miejsc upadania zestrzelonego ptactwa (kilku sztuk)
milczek - pies myśliwski, który goniąc zwierza na oko lub podążając jego ciepłym tropem nie daje głosu
okładanie pola - przeszukiwanie za zwierzyną pola przez psy myśliwskie, które przecinają je po zygzakowatej linii w prawo i w lewo, podążając zawsze przed myśliwym
oszczekiwacz - pies oszczekujący znalezioną zwierzynę, przyzywający myśliwego głosem
oznajmiacz, anonser - pies, który po znalezieniu zwierzyny wraca do myśliwego i prowadzi go do niej
płochacz - pies nie wystawiający zwierzyny, lecz po zwietrzeniu jej wypłaszający ją
fora - dwa psy tej samej rasy lecz odmiennej płci
stęp - najwolniejszy chód
stójka, wystawianie - zatrzymanie się wyżła w charakterystycznej postawie przed zwietrzoną zwierzyną
stójka martwa - stójka, w której pies trwa mimo otrzymanego rozkazu ruszenia zwierzyny
stójka pewna - stójka niezawodna w odróżnieniu od pustej
tójka pusta - błąd popełniany przez wyżła, który robi stójkę mimo nieobecności zwierzyny w pobliżu
stójka słaba - stójka, którą wyżeł samowolnie przerywa i zaczyna spędzać zwierzynę
stójka twarda - taka stójka, w której pies trwa nieruchomo do czasu otrzymania rozkazu ruszenia zwierzyny
ściąganie - wolne, miękkie, ostrożne zbliżanie się samowolne do zwietrzonej zwierzyny
wiatr – węch psa myśliwskiego
włóczka – sztuczny ślad tworzony przez ciągnięcie po ziemi martwego zwierza