Występowanie: Zamieszkuje niemal całą Europę oraz Azję Środkową. W górach może osiągać 2500 m n.p.m. (w Tatrach do 1700 m n.p.m.). Wprowadzona przez człowieka do Ameryki Północnej. Populacja podlega znacznym wahaniom, liczebność ptaków zależy od ostrości zimy oraz pogody w czerwcu i lipcu, gdy wykluwają się pisklęta, które są bardzo wrażliwe na przemoknięcie i wychłodzenie. W Polsce nieliczny ptak lęgowy, głównie na niżu; lokalnie bywa średnio liczny.
Biotop: Pola z zadrzewieniami lub zakrzewionymi miedzami.
Wygląd: Okrągła postać, skrzydła i ogon krótkie. Ogon w kolorze rdzawobrązowym. Ubarwienie szare i brązowe z delikatnym rysunkiem. Słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Samiec ma na piersi dużą, kasztanowato-brązową podkowę, która u samicy jest jedynie zaznaczona. Bardzo stare samice bywają podobne do samca. Pospolity ptak żyjący w całej Polsce na uprawnych polach, łąkach, ugorach i wśród niskich zadrzewień, które dają jej schronienie. Przywiązana do sowich miejsc bytowania, w których spędza zwykle cały rok. Występuje praktycznie w całej Europie z wyjątkiem rejonów najdalej wysuniętych na północ i południe. Jesienią i zimą towarzyski. Żyje w ścisłych stadach, a w porze lęgu parami. Lot furkoczący i niezbyt wytrwały, ale jest kuropatwa bardzo szybkim biegaczem. Zimuje na miejscu.
Głos kuropatwy to dziurryk, cerwik, kirek, stada zrywające się do lotu wydaje dźwięk triptriptrip. Wymiary: długość całego ciała 26-28 cm, rozpiętość skrzydeł 51-52 cm, skrzydło złożone 15-16 cm, ogon 8,8-8,3 cm, waga 375-450 g.
Rozmnażanie: Pora lęgowa rozpoczyna się pod koniec zimy. Powstają wtedy pary, które trzymają się ze sobą cały rok, a nawet dłużej. Bronią również swojego miejsca. Gniazda budują na ziemi, w trawie, w zbożu, koniczynie lub lucernie z niewielkiej ilości suchych źdźbeł. Jaja składają w kwietniu lub maju (10-20 sztuk), ale pierwsze lęgi często ulegają zniszczeniu wskutek zalania oraz wyjadania przez wrony i sroki. Wysiadujące samice często giną zabijane przez drapieżniki (w tym koty). Po zniszczeniu gniazd, kuropatwy zakładają nowe i znoszą jaja po raz kolejny ale w mniejszej liczbie (6-8 sztuk). Wysiadywanie trawa 23-25 dni. Zdarza się, że pomaga w nim samiec. Młode już w dzień po wykluciu są wodzone przez rodziców, po 10 dniach potrafią pokonać w powietrzu kilka metrów, a po 3 tygodniach fruwają prawidłowo.
Odżywianie: Kuropatwy żywią się przede wszystkim pokarmem roślinnym – ziarnami, nasionami chwastów i roślin uprawnych, ale zjadają również owady (stonka) i dżdżownice. Podczas ostrych zim w poszukiwaniu pokarmu potrafią podchodzić do siedzib ludzkich.
Sezon polowań: Od 11 września do 21 października. W drodze odłowu do 15 stycznia.
